bretarianizm

now browsing by tag

 
 

Słuchać Boga – testament bretarianina

IMG-20221229-WA0006

Ludzie z drogi , ludzie spotkani w czasie podróży, ci o których gdy się myśli zaraz robi się cieplej na duszy.
A umysł myśli, jak dobrze, że dane nam było się spotkać, że nasze drogi się skrzyżowały, że dzięki temu jesteś częścią mojego, naszego życia.
Zinaide Baronową rosyjską pranojedkę chciałam poznać już wiele lat temu, jednak nasze energetyczne drogi nie mogły się spotkać.

Najwyraźniej nie było mi po drodze, a może nie dorosłam energetycznie, a może nie pozwalałam sobie na spotkanie, a może bałam się że zarząda jakiś dużych pieniędzy , albo stwierdzi że z ludźmi tak poprostu się nie spotyka…
Tak duchowe środowisko tyle razy pokazało mi, że każda minuta ich czasu jest tak cenna, że nie mają czasu dla Ciebie, no chyba że dobrze zapłacisz…
W 2018 jednak przemogłam się i zadzwoniłam do Zinaidy.

A kim była owa Zinaida i co o niej wiedziałam przed przyjazdem.
Zinaida Grigoryevna Baranova urodziła się w 1937 roku i przeżyła większość swojego życia, podobnie jak wszyscy jej współcześni. Otrzymała dyplom inżyniera-technologa przemysłu mięsnego i mleczarskiego, pracowała jako inżynier produkcji oleju i tłuszczu w zakładzie w Świerdłowsku, wyszła za mąż, urodziła córkę i syna, uczyła chemii w Instytucie Politechnicznym w Krasnodarze, i przygotowywała się do obrony pracy doktorskiej. Zinaida była zagorzałym materialistą, członkiem partii, a nawet sekretarzem organizacji partyjnej wydziału. Jednak w 1980 roku los zadał kobiecie kilka ciężkich ciosów: najpierw zginęli jej rodzice, potem w wypadku samochodowym zginął jej 18-letni syn. Nieszczęścia, które spotkały Zinaidę Grigoriewną, doprowadziły do ​​bardzo ciężkiej depresji i gwałtownego pogorszenia jej stanu zdrowia: pogorszyła się praca serca i naczyń krwionośnych, następnie zaczęły się zmiany patologiczne w innych narządach wewnętrznych i układzie mięśniowo-szkieletowym. Lekarze uznali ją za osobę niepełnosprawną drugiej grupy i praktycznie nie mogli pomóc. Jednak Zinaida Baranowa, która jeszcze stawiała na nogi córkę, wówczas maturzystkę, zdołała przezwyciężyć swoje dolegliwości, sięgając po niekonwencjonalne metody leczenia i praktyki duchowe. Oblewała się zimną wodą, studiowała „Dziecko” Porfirija Iwanowa, oczyszczała organizm według Małachowa, Siemionowej. Również Zinaida Grigorievna wielokrotnie czytała i rozważała „Ewangelię”, „Agni Jogę” i inną literaturę. W 1990 roku przeprowadziła się do wsi Kutais w Kraju Krasnodarskim i zaczęła mieszkać na wsi u podnóża Kaukazu, uprawiając kwiaty i warzywa. Zinaida próbowała połączyć się z naturą, chodziła boso przez cały rok i przeszła na wegetarianizm.

IMG-20221229-WA0001

Studiowanie „Bhagavad Gity” doprowadziło ją do idei, że Bóg jest energią i według niej otworzyła kanał komunikacji z wyższymi mocami, co objawiło się w postaci jej wewnętrznego głosu. W 1997 roku wewnętrzny głos skłonił Zinaidę Grigorievnę do przejścia na napar z wody i warzyw.
Gdy ponownie przeszła  na dietę wegetariańską Zinaida Baranova ponownie zaczęła przybierać na wadze i na początku 2000 roku ważyła już 90 kg. Przed Wielkanocą postanowiła, zgodnie z naukami Porfirija Iwanowa, przeprowadzić całkowity post podczas Wielkiego Postu i usłyszała swój wewnętrzny głos, który mówił, że poradzi sobie już bez stałego jedzenia. Od tego dnia, 26 marca 2000 r., Zinaida Baranova przestała jeść, a po 24 dniach poczuła, że ​​może obejść się bez wody. Przez półtora miesiąca trwała przebudowa ciała, podczas której kobieta odczuwała osłabienie i prawie nie mogła się poruszać. Jednak z czasem stała się zdrowa i pełna energii
Cała jest droga to droga wznoszenia się do Boga, kiedy osiagnięła stan zjednoczenia z energiami makrokosmosu, które pozwoliły  jej mikrokosmosowi obejść się bez fizycznego jedzenia i płynów.
Nie tylko całkowicie ozdrowiała, ale cofnęła jej się menopauza, niestety jak sama śmiała się w wywiadach nie odmłodniała i nie wyrosły jej nowe zęby.

Około 2017 roku zaczęła ponownie jeść – i nigdzie nie znalazłam dlaczego?
To była cała moja wiedza przed spotkaniem.

Gdy zadzwoniłam z biciem serca, telefon odebrała miła babcia, która na początku była zaskoczona chyba moim akcentem.
Wyjaśniłam jej że jestem Polką i teraz przebywam z mężem nad Morzem Czarnym i z wielką chęcią bym się z nią spotkała.
– Przyjeżdżaj – usłyszałam…
– A ile będzie to kosztować – zapytałam przezornie.
– Przyjeżdżaj – dodała nie zwracając uwagi na moje pytanie, tylko 21.11 mam urodziny i będą goście, więc lepiej po tym terminie.
I tak 22.11.2017 moje wielkie marzenie stało się rzeczywistością.
Pojechaliśmy do Kutais wioseczki na Kaukazie niedaleko Goriaczego Klucza (kurort) i kogo zastaliśmy.
Przekochaną babcię, taką starowinke lekko przy kości promieniująca światłem.
Ona nie promieniała światłem, ona wręcz świeciła.
Mieszkała tak jak pisano w małym domku bez wewnętrznej toalety, z mini kuchnią z piecem.
Jedno co się nie zgadzało to telewizor, a reszta była dokładnie taka jak opisywana.
Przyjęła nas w głównym pokoiku, gdzie na ścianie było zdjęcie Pofiry Ivanowa – jej nauczyciela, oraz jej zdjęcie z córką.

IMG-20221229-WA0000

IMG-20221229-WA0004

IMG-20221229-WA0003

– Ty się na pewno chcesz ze mną spotkać? – zapytała zaskoczona – bo ja już jem – dodała.

– Dla mnie liczy się człowiek i wiem że jesz i to nic nie zmieniło w mojej chęci  spotkania się Tobą.
Popatrzyła się na mnie uważnie i pojaśniała jeszcze bardziej.
Ojjj, ile razy w życiu ważniejsze jest to co robimy, co osiągnęliśmy – niż to kim dziś jesteśmy, jakie mamy doświadczenia, czym możemy się dzielić.
Zresztą to pytanie nie było bezpodstawne , bo drugi raz zawitaliśmy do niej w maju 2019 i wtedy zrobiliśmy z nią film o tym co ważne w życiu – stanowiący formę moim zdaniem jej testamentu.
Pod filmikiem są komentarze pozytywne, ale również takie że po co zaczęła jeść! Wiele pranojedów negatywnie na nią zareagowało jedzącą, bo nagle ktoś pokazał, że ten sukces niejedzenia może być ulotny.
Inni fanatycy surowego jedzenia twierdzili, że gdyby jadła surowe to inaczej by dziś wyglądała.
Jak lubimy oceniać, potępiać, zamiast zapytać się – dlaczego?
Ale wracając do pierwszej wizyty nie pamiętam o czym rozmawialiśmy – byłam taka zauroczona jej światłem.
Nie zrobiliśmy żadnych zdjęć.
Jedno co pamiętam, że podarowałam jej duże korale bursztynowe po mojej babci na urodziny.
Popatrzyła na mnie i powiedziała – ale to bardzo drogi prezent.
– Bursztyn to kamień światła , a ty jesteś kobietą światła więc do Ciebie pasuje – odpowiedziałam.
Ucieszyła się i założyła.
Została tak daleko w naszym sercu , że w maju 2019 będąc ponownie w tamtych stronach z radością podjechaliśmy.
Dzięki pomysłowi naszej koleżanki Evgenii aby zrobić z nią film, mamy z tego spotkania niesamowita pamiątkę.
Tym większą że rok póżniej 18.06.2020 odeszła w inny wymiar, do Boga.
A co nam powiedziała w wywiadzie:

” Zawsze należy pytać Boga, ducha co robić.
Kontakt z Bogiem zależy od czystości ducha człowieka.”

“Przyszliśmy na ziemię aby dostać to doświadczenie które daje nam duch.
Każdy przechodzi to doświadczenie które może przejść, zgodnie ze swoją gotowością ”

“Nikt nikogo nie może nauczyć jak przechodzić to doświadczenie.
Ja nie mogę Ciebie, ty jego – to uczy wyższy duch ”

Zinaida uważała, że należy mówić to co Bóg powie.
Gdy inny człowiek zadaje pytanie należy w tym samym czasie zadać pytanie Bogu i mówić co on powie.

“Nie mówię że jestem Bogiem, mówię co mi idzie z wyższego”

“Nie należy osądzać innych”

“Trzeba żyć tak jak Bóg ci daje.
Drugi żyje jak Bóg mu daje.
Patrzysz z otwartymi oczami na drugiego i mówisz co za wariat.
A trzeba patrzyć na człowieka i zobaczyć ile twojego zrozumienia starczy, aby go nie  osądzać”

– Co byś radziła tym co chcą przejść na odżywianie praną?
– Poczyścić ciało, jeszcze raz poczyścić ciało z tego co ci przeszkadza, pomódl się , poproś Boga aby dał ci siły, wiarę, a ciału siłę ducha.

Jak polepszać stosunek z Bogiem?

“Trzeba polepszać kontakt z Bogiem w ciszy spokoju i modlitwie.
Zadajesz pytanie i czekasz na odpowiedź.
Stojąc, siedząc słuchasz, a jak przyjdzie odpowiedź przyjmujesz ją z wdzięcznością  – będę tak robić, dziękuję Boże.
A jak jeszcze za wcześnie dla mnie będę się przygotowywać…
W naszych czasach wszyscy chcą szybko, a szybko się nie da…”

– Czy ten człowiek co przeszedł na pranę lepszy jest od innych ludzi?
– A jaką miarą ty mierzysz – lepszy, gorszy.

W końcu wywiadu stwierdziłam, że: cała nasza rozmowa jest o kontakcie z Bogiem…
“Bo jak inaczej żyć…
Każdy z nas to cząstka Boga…
I nasza droga to jego droga
Inaczej być nie może , ale dlaczego inaczej żyć”

Właśnie ta pokora do życia, do boskiej woli.
Ileż razy boimy się być boskim kanałem aby komuś czegoś nie powiedzieć, czy nie być posądzonym o wariactwo, czy chcemy się komuś przypodobać.
Dla mnie wyrażanie boskiej woli w kontakcie z innymi ludźmi jest trudną lekcją.
Nie wyrażam czasem tego co czuję  z uwagi na lęk przed reakcją drugiej osoby.
Brakuje mi czasem zrozumienia jak powiedziała Zinaida
Ojjj, kochana Zinaida…
W sumie to nie wiedzieć kiedy minęło parę godzin pobytu.
Zinaida proponowała nam żebyśmy zostali w jej domku dla gości, ale coś nas gnało gdzieś dalej.
Choć dziś z perspektywy czasu na pewno bym została.
Choć czy na pewno???
Czasem zauważam u siebie, że boje się tej bardzo wysokiej wibracji , a Zinaida była w bardzo wysokiej, nawet teraz kiedy jadła.
Uwielbiam  te spotkania z ludźmi którzy już nie muszą się nikomu przypodobać, nic sprzedać, zaistnieć itp.
Ludzi którzy dzielą się tym co faktycznie było najważniejsze w ich życiu, bo czują że czas się stąd zbierać.
To taki duchowy testament Zinaidy. Jesteśmy bardzo szczęśliwi, że mogliśmy go wysłuchać.
Tu link do filmiku po rosyjsku:

Obecnie na końcu 2022 roku jesteśmy w północnej Fińskiej Laponii i zastanawialiśmy się – że mimo 4 lata temu kupiliśmy kamerę do filmowania zorzy polarnej i miłość do północy była bardzo silna – to dlaczego jeździliśmy na południe?
Pisząc ten artykuł o Zinaidzie uświadomiłam sobie dlaczego.
Tak, po prostu aby ją poznać i nagrać jej testament…
Tam było nasze miejsce, nasza rola w tamtym czasie.
A teraz energia Zinaidy weszła w naszą północną przestrzeń prośbą koleżanki o artykuł z naszego spotkania z nią.
Północ połączyła się z południem, Laponia z Kaukazem.
Wszechświat, Bóg, Duch pokazał, że na wszystko jest czas i miejsce.
Dziękujemy za to spotkanie Zinaido…

IMG-20221229-WA0007

IMG-20221229-WA0005

Zdrowie mojego ciała na drodze do odżywiania pranicznego. 26.11.2016

Tym razem dzielę się spostrzeżeniami na temat zdrowia mojego ciała po trzyletnim okresie podążania ścieżką w kierunku prany. To próba oceny stanu zdrowia narządów wewnętrznych i zewnętrznych na podstawie obserwacji jak i różnych badań.

 

 

 

Palimy świeczki za naszych zmarłych w magicznym miejscu

Wszystkich Świętych w magicznych miejscach 1 listopada 2014

 

OLYMPUS DIGITAL CAMERA

OLYMPUS DIGITAL CAMERA

OLYMPUS DIGITAL CAMERA

OLYMPUS DIGITAL CAMERA

Gdy już prosto zjechaliśmy do Monastyru Geghard, był jeszcze ranek. Można było cieszyć się ciszą tego miejsca. Monastyr powstał w IV wieku. Czuć energię tamtych czasów, zresztą jest w miejscu dawnego kultu.

 

OLYMPUS DIGITAL CAMERA

OLYMPUS DIGITAL CAMERA

 

OLYMPUS DIGITAL CAMERA

OLYMPUS DIGITAL CAMERA

OLYMPUS DIGITAL CAMERA

 

OLYMPUS DIGITAL CAMERA

 

OLYMPUS DIGITAL CAMERA

 

Składa się z kilku kościółków najprawdopodobniej z różnych czasów. W jednym z nich wypływa źródełko.

To na co wcześniej zwracałam uwagę cały czas to zamknięcie szczytów kopuł kościołów od góry. Tutaj jest wejście dla światła, teraz zastawione szybą, ale i tak to światło rozświetla kościół.

Jak może być miejsce boskie bez wymiany energii???

 

OLYMPUS DIGITAL CAMERA

OLYMPUS DIGITAL CAMERA

Tutaj widać wyraźnie, że pierwsi chrześcijanie to wszystko wiedzieli.

Dużo znaków zwierząt wyrzeźbionych na tutejszych kamiennych ścianach i innych symboli opartach na symbolach okręgu i nieskończoności.

 

OLYMPUS DIGITAL CAMERA

OLYMPUS DIGITAL CAMERA

OLYMPUS DIGITAL CAMERA

OLYMPUS DIGITAL CAMERA

OLYMPUS DIGITAL CAMERA

OLYMPUS DIGITAL CAMERA

OLYMPUS DIGITAL CAMERA

A kościołek żyje,

To Armenia, kraj katolicki. Jakże inny ten katolicyzm. To co u nas uważane za coś niedozwolonego tutaj normalnie funkcjonuje.

Dziś sobota, dlatego poza turystami szukającymi we większości strawy dla umysłu, pojawiają się Ormianie szukający strawy dla ducha.

Są jakieś nabożeństwa w jednym z kościółków, ludzie piją czy nabierają wody, w innym stawiają świeczki, a jeszcze inni składają ofiary ze zwierząt. 

 

OLYMPUS DIGITAL CAMERA

 

Z uwagi na fakt, że dziś wszystkich świętych również zapalamy świece za naszych zmarłych. Był jeszcze ranek i świeczniki z piaskiem na świeczki były prawie puste. Więc zaanektowaliśmy sobie jeden. Gdy stawiałam świeczki za swoich bliskich, którzy odeszli w inny wymiar, zachciałam postawić również swoją świeczkę wśród nich, aby być razem z nimi.

I nagle umysł podpowiedział.

Powinnaś to zrobić w innym pojemniku, bo świat żywych i zmarłych to dwa oddzielne światy.

Świat zmarłych gdzieś tutaj nie pasujący do ziemi wg kościoła.

Ale czy na pewno?

Czy te światy nie mogą się przenikać?

Szamani krążą między światami, dlaczego więc zamknęły się na to późniejsze wierzenia. ?

 

Nam już wczoraj szakal podpowiedział – jedność światów !

 

Otwieramy się jedność światów istniejących na ziemi i we wszechświecie. Świadomie wybierając ten w którym chcemy żyć.

 

OLYMPUS DIGITAL CAMERA

OLYMPUS DIGITAL CAMERA

Znajdujemy miejsce siedzące w pomieszczeniu z wodą zresztą w miejscu dawnego kultu świętego źródła i oddajemy się medytacji.

Kontaktujemy się z naszymi przodkami w świetle, przytulając ich, akceptując takim jakimi są i prosząc o akceptacje i wsparcie.

Przodkowie pokazują nam swoje życie, mówią o swoich emocjach. mówią o tym co jeszcze gdzieś nie zostało uwolnione, a żyje w naszych ciałach.

Jeden z moich dziadków jest przeszczęśliwy, że podróżuję. Był prostym człowiekiem, który nigdy nawet nie marzył aby oglądać świat. Tym bardziej ogromu jego pięknej przyrody.

Jedna z babć opowiada mi o poczuciu winy wobec rodziny za to, że miała nieślubne dzieci, że hańbiła rodzinę. Mimo, że żyła bardzo samodzielnie i można, rzec bez przejmowania się tym, całe życie miała przymus pomagania rodzinie i sama nie miała odwagi nic od niej chcieć.

Gdzieś częściowo spłata win babci również mi się niechcący dostała.

Teraz akceptując babcię taką jaka jest z pełną miłością , uwolniłam się spłaty „przymusowych” zobowiązań wobec rodziny.

 

Pomagam rodzinie i innym ludziom, wtedy kiedy czuję i uznaję to za właściwe.

 

Jak ulga.

Dziękujemy tej przestrzeni za cudne medytacje i kontakt z naszymi bliskimi

 

OLYMPUS DIGITAL CAMERA

OLYMPUS DIGITAL CAMERA

OLYMPUS DIGITAL CAMERA

Miejsce bardzo silne, pozwalające wchodzić w inne stany świadomości praktycznie bez zamykania oczu. Gdy wchodzi się głębiej i głębiej w inne światy, mniej mi jeszcze znane, otwierając się na przepływ tego co pozwala podróżować między światami, stapiamy się z nimi.

Przyglądając się im w ciekawości, pokorze, zainteresowaniu i ucząc się tego czego nie ma w innych światach. Te podróże podobne są do tych fizycznych. Tylko bardziej subtelne.

A takie miejsca, nie tylko pomagają, ale przypominają czasy gdy światy nie były podzielone i pozwalają łatwiej doświadczyć tej podróży.

 

I znowu jesteśmy pełni wdzięczności, i może znów zadziwieni prowadzeniem. Słowiańskie święto Dziadów spędziliśmy przy megalitach, katolickie w kościele stawiając zgodnie z polską tradycją świeczki za zmarłych.

Dziękujemy za ten cudowny czas w Monastyrze, gdzie medytując i spacerując po okolicy spędziliśmy parę godzin.

Karmiły nas panie handlujące pysznym ciepłym kołaczem i orzechami zastygłymi w owocowo-winogronowym kisielu.

 

OLYMPUS DIGITAL CAMERA

A potem gdy poszliśmy w las pokazała nam się kolonia czubajek kani. Dając bazę na wieczorną zupkę.

 

OLYMPUS DIGITAL CAMERA

OLYMPUS DIGITAL CAMERA

OLYMPUS DIGITAL CAMERA

Dziś sobota dlatego nad rzeczką obok monastyru wielu Ormian biesiaduje, pojawia się muzyka, alkohol, energia całkiem inna niż we wnętrzu.

Świat ludzi, świat Bogów?

A może różne pokoje naszego cudownego świata, gdzie mamy możliwość doświadczania wszystkiego o czym tylko zamarzymy.

Bóg nam dał wolną wolę.

Dlatego mimo że nas kusiło, aby zostać tutaj na noc.

Wyjechaliśmy zobaczyć jeszcze świątynię słońca znajdującą się opodal miejscowości Garni.

 

OLYMPUS DIGITAL CAMERA

 

Świątynia słońca wzniesiona zgodnie z planem świętej geometrii z I wieku. Zniszczona w czasie trzęsienia ziemi w XVII wieku i następnie odbudowana latach siedemdziesiątych XX wieku.

Pogoda dziś różna, jednak większość czasu było pełne zachmurzenie, gdy podjechaliśmy do świątyni rozbłysła miękkim światłem przy zachodzącym słońcu.

Pokazując nam się w pełnej klasie.

 

OLYMPUS DIGITAL CAMERA

OLYMPUS DIGITAL CAMERA

OLYMPUS DIGITAL CAMERA

 

Mówiąc abyśmy mieli odwagę żyć w świetle i patrzeć w nie.

Przypominając o ćwiczeniu patrzenia w zachodzące lub wschodzące słońce jak często się uda, zaczynając na początku od paru sekund i przedłużając do ………….

Pozwalając sobie stapiać się ze słońcem i przez oczy wprowadzać go do swojego ciała.

 

Artykuł o człowieku, który podróżuje po świecie aby uczyć innych patrzenia w słońce, dla pokoju i zdrowia, żył bez jedzenia przez 411 dni 

 

http://www.vismaya-maitreya.pl/naturalne_leczenie_hira_rata_manek_-_patrzenie_w_slonce_dla_pokoju_i_zdrowia.html

 

A tutaj filmik

 

Filmik dokumentalny 

 

Piękny czas w kolejnym miejscu. Pozwalający nam być jednością naszego otaczającego świata, zostawiając analizy umysłu.

 

Tylko być

 

Jestem w harmonii z tym co mnie otacza.

 

Wstęp do światyni słońca 1000 drahm (8 zł.) parking 200 (1,6 zł.)

 

A na nocleg pojechaliśmy w kanion rzeczki ku kamiennym organom i pierwszy raz w czasie naszej podróży zostaliśmy obudzeni w środku nocy przez krzyczącego pijaka.

 

Bartek -kak deła? – pierwsze po rosyjsku a potem angielsku.

 

Gdy się obudziliśmy byliśmy półprzytomni – widział, że nie ma z nami kontaktu – odszedł.

 

Pokazując nam, że trzeba więcej świadomości w nasze życie, szczególnie Bartka. Może znak, że ma wrócić do świadomych snów?

 

OLYMPUS DIGITAL CAMERA

OLYMPUS DIGITAL CAMERA

OLYMPUS DIGITAL CAMERA

OLYMPUS DIGITAL CAMERA

 

Dziękujemy za ten piękny dzień bycia na granicy światów, doświadczając miejsc, których nasi przodkowie doświadczali przed wiekami.

 

Informacje o monastyrze Geghardzie zaczerpnęłam ze strony

http://www.krajoznawcy.info.pl/monaster-swietej-wloczni-32229

piękny i bardzo profesjonalny tekst

 

Sceneria jest oszałamiająca. Dookoła wznoszą się wysokie, dzikie skały górnej części doliny rzeki Azat.  A w nie wpisuje się pozornie niewielki, gdy jest oglądany z oddali, zespół klasztoru Geghard (Gegard), co znaczy Święta Włócznia.

Razem z otaczającymi go górami od 2000 roku znajduje się on na Liście Dziedzictwa UNESCO. Zaś od stuleci monaster jest miejscem kultu i pielgrzymek. W nim bowiem przechowywana była – aktualnie znajduje się w skarbcu klasztoru i siedziby katolikosa, zwierzchnika Apostolskiego Kościoła Ormiańskiego, w Eczmiadzyniu koło Erewania – Włócznia Przeznaczenia, którą rzymski setnik Longinus przebił bok ukrzyżowanego Jezusa. Przywieziona, według legendy, do Armenii, wraz z innymi relikwiami, przez apostoła Tadeusza.

W miejscu pogańskiego kultu

Klasztor ten, początkowo nazywany Ajriwank – Jaskiniowym, założyć miał na początku IV w sam chrzciciel Armenii i jej władcy, św. Grzegorz Oświeciciel. Stało się to tuż po (w 301 r.) uznaniu w tym kraju chrześcijaństwa za religię państwową. Klasztor powstał w dawnym pogańskim miejscu kultu, którym było „Święte źródło” wypływające nadal w jednej z tutejszych jaskiń. Właśnie jaskinie, które częściowo wykorzystano aby wykuć w ich skałach duże świątynie, sale i cele mnichów, połączone z przylegającymi do nich zbudowaną z kamieni katedrą oraz innymi budowlami zewnętrznymi, stanowią o niezwykłości tego miejsca. Z pierwszego klasztoru, tego z IV wieku, nie zachowało się nic. Z ustaleń ormiańskich historyków wynika, że w wieku VIII., a następnie w X., na terenie monasteru oprócz obiektów sakralnych znajdowały się także dobrze wyposażone obiekty mieszkalne. Na początku XIII w. zbudowano w nim kompleksowy system zaopatrzenia w wodę.

Złote czasy monasteru

Było to już pod odbudowie zniszczeń dokonanych w 923 roku przez Nasra, wicenamiestnika arabskiego kalifa w Armenii. Zagrabił on klasztorne dobra oraz cenne stare rękopisy, a monaster spalił. Ale to, co jest w nim obecnie najcenniejsze, pochodzi głównie z XII-XIII wieku. Wówczas to nazywano go „Monasterem siedmiu kościołów” i „Monasterem czterdziestu ołtarzy”. A więc było ich więcej, niż obecnie. Ale miejsca tego nie szczędziły także trzęsienia ziemi. Główne obiekty zachowane do naszych czasów wzniesiono lub wykuto pod patronatem braci Zacharego i Iwana Zacharydów. Dowódców w armii gruzińskiej królowej Tamary, która wówczas odbiła znaczną część ziem Armenii u Turków. A także gdy pieczę nad monasterem sprawował książę Proszem Chachabakjan, namiestnik Zacharydów i założyciel Królestwa Proszianów.

Piękna architektura i zdobnictwo

Klasztor przylega od północy do niedostępnych skał. Z pozostałych trzech stron otacza go mur obronny. Z parkingu oraz bazarku z pamiątkami i artykułami spożywczymi rozlokowanymi pod nim od wschodu, wchodzę wyłożoną kamieniami drogą najpierw na zachód. Aby następnie pod rozłożystymi starymi drzewami i w pobliżu kaplicy św. Grzegorza Oświeciciela zbudowanej, a częściowo wykutej w litej skale przed rokiem 1177 przez Zacharydów, skręcić na wschód wspinając się do klasztornej bramy. Przez jej prześwit roztacza się piękny widok na główną klasztorną budowlę – katedrę (Kathoghiké) napis na której informuje, że powstała w roku 1160-tym. Faktycznie jednak jej budowę zakończono dopiero w roku 1215 dzięki wspomnianym już braciom – książętom Zacharemu i Iwanowi. Wzniesiono ją na planie równoramiennego krzyża wpisanego w kwadrat. Nakrywa ją tradycyjna szpiczasta, okrągła kopuła oparta na tamburynie. Od strony południowej posiada piękną apsydę bogato zdobioną płaskorzeźbami o tematyce roślinnej: gałęziami drzew z owocami granatu oraz liśćmi winorośli z kiściami winogron. A także parą gołębi. Nad drzwiami do świątyni wykuty jest lew walczący z bykiem, symbolizujący książęcą potęgę.

Do głównej świątyni przylegają dwie, dwupoziomowe kaplice, a od zachodu, między nią i główną klasztorną bramą stoi duża prostokątna zakrystia wybudowana w latach 1215-25. W jej wnętrzu uwagę zwracają przede wszystkim cztery potężne romańskie kolumny podtrzymujące łukami strop. Po północnej stronie tego zespołu, między nim i wysokimi skałami, znajdują się cztery inne, najważniejsze obiekty klasztoru.

Najważniejsze zabytki

Do pierwszego kościoła jaskiniowego, a więc wykutego w skałach z wykorzystaniem istniejącej tu jaskini, jest wewnętrzne przejście z zakrystii. Wykuto je oraz świątynię w latach 1240-tych w pieczarze w której wypływało źródło – miejsce kultu w czasach pogańskich. Ma ona także kształt równoramiennego krzyża, wewnątrz zaś, pośrodku, stalaktytową kopułę. Jest w niej również kamienny ołtarz połączony apsydą z amboną oraz dwie głębokie nisze. Pozostałe ważne klasztorne obiekty, to  Żamatun: kaplica – nekropolia Proszianów wykuta w skale w 1383 roku, grobowiec Papaka i Ruzukan i kościół Matki Bożej. Żamatun to prostokątne pomieszczenie zdobione głębokimi płaskorzeźbami na ścianach. Uwagę zwraca zwłaszcza scena bliższa tematycznie czasom pogańskim niż chrześcijańskim. Przedstawia ona głowy lwów z łańcuchami na szyjach. Przy czym zamiast kępek sierści na końcach ogonów mają one łby patrzących w górę smoków. Miedzy lwami przedstawiony jest orzeł z na wpół rozłożonymi skrzydłami, trzymający w szponach jagnię. Był to herb tego książęcego rodu. Interesujące są również pozostałe płaskorzeźby. Natomiast książęce groby znajdują się pod posadzką. Ciekawe i oryginalne jest również zdobnictwo drzwi tej kaplicy. Przedstawiono na nich m.in. dwie mityczne syreny.

 

A tutaj od świątyni Garni http://www.krajoznawcy.info.pl/swiatynia-boga-mitry-urwiskiem-32197

Widok jest zaskakujący i zarazem zachwycający. Wzrok przyzwyczajony do świątyń zbudowanych w klasycznym stylu architektury ormiańskiej, nagle dostrzega tu, w kaukaskich górach, antyczną świątynię grecko-rzymską z I wieku n.e.

Stoi na skraju leżącego na wysokości 1400 m n.p.m., trójkątnego płaskowyżu. Tuż nad urwiskiem wąwozu rzeki Azat. To jedyny tego rodzaju zabytek nie tylko w Armenii, ale w całym regionie zakaukaskim. Jedno ze świadectw bardzo dawnej przeszłości tego miejsca. Jestem w nieco ponad siedmiotysięcznej wiosce Garni, położonej blisko 30 km na wschód od Erywania. Znajduje się ona w dolinie biblijnej góry Ararat, prowincji Kotajk i rejonie Abowian. Wieś zajmuje wraz z ruinami dawnej twierdzy prawie 6 tys. hektarów.

W dolinie biblijnej góry Ararat

Na tablicach informacyjnych w pięciu językach, stojących zarówno przy wejściu na teren zabytku jak i – z odpowiednimi tekstami – przy jego poszczególnych budowlach, znajduję mnóstwo informacji. Garni, którego nazwa pochodzi od istniejącego w tym miejscu przed blisko 6. tysiącami lat państwa Giarniani, należy do miejsc w Armenii najdawniej zamieszkanych przez ludzi. Plemiona tworzące wspomniane państwo żyły tu w VIII w p.n.e. Ale z wykopalisk wynika, że ten niewielki płaskowyż zamieszkany był już od IV tysiąclecia p.n.e. – aż do późnego średniowiecza. Z najdalszej znanej przeszłości tego miejsca wiadomo, że wchodziło ono w skład Królestwa Araratu – Urartu (XIII-VI w p.n.e.), którym w latach 786-764 p.n.e. władał król Argiszti (Argishti) I. Na jednej z bazaltowych stell archeolodzy odnaleźli poświęcony temu władcy tekst zapisany pismem klinowym. W III w p.n.e. na tym trójkątnym cyplu płaskowyżu stała twierdza cyklopowa. Była ona zarówno siedzibą królewską, jak i miejscem stacjonowania wojskowego garnizonu.

Pod rządami Tiridatesa I

Świątynię pogańskiego boga Słońca – Mitry – wzniesiono, jak już wspomniałem, dopiero w I w n.e. pod rządami króla Tiridatesa I. Był on synem partyjskiego króla Wononesa II i założycielem armeńskiej linii dynastii Arsacydów. Rządził w latach 54-59 n.e., zmarł w roku 100. Archeolodzy odkopali pozostałości twierdzy, pałacu królewskiego, sali kolumnowej, świątyni Mitry oraz chrześcijańskiego kościoła wzniesionego w VII wieku. A także królewskiej łaźni (odsłonięto w niej m.in. mozaikową podłogę) i innych pomieszczeń oraz murów obronnych zbudowanych tylko od strony równiny. Od urwiska było to bowiem miejsce absolutnie niedostępne, chociaż wielokrotnie najeżdżane od strony równiny przez wrogów, głównie Persów i Turków. Zwłaszcza w wiekach XIII-XVII. Do historii przeszła m.in. Bitwa pod Garni stoczona tu w 1225 roku.

Ostatecznemu zniszczeniu twierdza uległa podczas trzęsienia ziemi w 1679 roku. I wraz ze znajdującą się koło niej wioską została całkowicie opuszczona na półtora wieku. Zniszczoną wieś, w której zachowało się sporo uszkodzonych, ale nadających się do remontu zabytkowych domów z IX-XI w., odbudowali Ormianie, którzy wrócili tu w latach 30. XIX w.

Antyczna świątynia z bazaltowych głazów

Runy twierdzy i antycznej świątyni – wykopaliska wykazały, że chrześcijański kościół z VII w. uległ zniszczeniu znacznie wcześniej i odkopano tylko jego zachowane fundamenty – czekały na swój czas. Nadszedł on w latach 60. XX w. W 1963 r. podjęto tu prace wykopaliskowe, które odsłaniały kolejne fragmenty dawnych budowli. Bazaltowe głazy, z których wzniesiono świątynię Mitry, leżały tak jak upadły podczas trzęsienia ziemi w 1679 roku. Warto wspomnieć, że w I w n.e. zbudowano ją metodą „suchego układania”, bez żadnego spoiwa łączącego poszczególne kamienie i kolumny. Zastąpiono je żelaznymi klamrami zalewanymi w miejscach ich zagłębienia w bazaltowe skalne bloki i kolumny ołowiem. W 1968 roku architekt Aleksander Saginjan sporządził plan rekonstrukcji świątyni Mitry. I odbudowano ją, wiernie, z zachowanych elementów, z nieznacznymi tylko uzupełnieniami, w latach 1968-1976. Dzięki temu możemy podziwiać dziś w pełnej krasie tę unikalną w tych stronach budowlę. Jest ona mniejsza od podobnych zachowanych w Grecji, Italii czy na dawnych helleńskich obszarach Turcji, ale piękna.

Znakomita rekonstrukcja

Jej budowniczowie wykorzystali bowiem antyczne wzory hellenistyczne (chociaż zaliczana jest ona do późnoantycznego okresu rzymskiego), a także tradycje rodzimej architektury ormiańskiej. Znakomicie wkomponowano świątynię w miejsce i krajobraz. Kapitele 24 jońskich kolumn, na których opiera się strop i dach, ozdobione są płaskorzeźbami głów lwów oraz wijącymi się motywami roślinnymi: liśćmi palmowymi oraz kwiatów akantu. Wzdłuż całej fasady świątyni są 9-stopniowe schody. Uwagę zwracają też pylony oraz postacie dwu atlantów klęczących na jednym kolanie z rękoma wzniesionymi do góry i patrzących jeden na wschód, drugi na północ. Przypuszcza się, że w przeszłości na pylonach opierały się ołtarze ofiarne, ale nie znaleziono na to wystarczających dowodów ani elementów do rekonstrukcji. Wewnątrz dawnej twierdzy był niewielki centralny plac, dookoła którego stały pomieszczenia pałacowe oraz inne budowle, zachowane jedynie na poziomie fundamentów. Na jednym z fragmentów dawnych murów obronnych, obecnie porośniętych trawą, zauważyłem leżące średniowieczne chaczkary – kamienne tablice wotywne z wykutymi w nich krzyżami i ozdobami. Z miejsca tego roztaczają się wspaniałe widoki na okolice, góry, urwiska oraz płynącą w dole rzekę Azat. Malowniczo wygląda także sama świątynia Mitry na tle otaczającego ją krajobrazu